Is er iets wat jij graag wilt delen met de rest van de wereld? Een evenement, een jubileum, begin je een nieuw bedrijf, etc., dan wil je dit misschien delen door middel van een persbericht. Journalisten schrijven normaal vaak persberichten, maar je kunt ook zelf een persbericht aanleveren bij een journalist/redactie.
Hoe je zo’n persbericht opstelt ga ik je hier uitleggen. Uiteindelijk bepaalt een redacteur of journalist wat er komt te staan in de krant/het vakblad. Maar als je een goed persbericht aanlevert is de kans groot dat je bericht (zo goed als) 1:1 wordt overgenomen en geplaatst wordt. Het is dus belangrijk dat je een persbericht schrijft waar de journalist/redacteur enthousiast over is. Hoe je dat doet ga ik je nu uitleggen!
Journalistieke stijl
Het beste advies wat ik je kan geven als je een persbericht wilt schrijven, die bijna 1:1 overgenomen wordt, is:
Schrijf het persbericht alsof het al een krantenartikel is.
Dit noem je ook wel journalistieke stijl. Als je een persbericht opstuurt die al geschreven is zoals ze dat normaal doet bij de krant of een vakblad, dan is de kans groter dat ze jouw bericht rechtstreeks overnemen of misschien maar heel iets aanpassen. Schrijf je persbericht dus in de journalistieke stijl! En dat doe je zo:
1. Schrijf zakelijk
Persberichten zijn over het algemeen zakelijk en afstandelijk geschreven. Noem alleen feiten en vermijd het gebruik van persoonlijke voornaamwoorden (ik, jou, hem).
2. Schrijf over mensen
Een goed persbericht gaat niet alleen over een organisatie of evenement. Lezers zijn namelijk erg geïnteresseerd in andere mensen. Breng het onderwerp dus in verband met mensen van die organisatie of dat evenement. Noem ze bij naam of citeer ze bijvoorbeeld.
3. Schrijf als buitenstaander
Formuleer je persbericht dus alsof je als buitenstaander praat over het evenement. Zo gaat de journalist je tekst meer letterlijk overnemen i.p.v. dat die stukken moet gaan aanpassen. Dit doe je door verwijswoorden in de derde persoon te zetten, als je naar je eigen bedrijf of organisatie verwijst:
Niet: Op 15 december organiseren wij een kerstmarkt in Gelselaar
Wel: Op 15 december vindt er een kersmarkt plaats in Gelselaar
4. Geef geen waardeoordeel
Bij sommige overtuigende teksten kun je nuttig gebruik maken van adjectieven (bijvoeglijke naamwoorden) waarin een mening of beïnvloeding klinkt in de tekst. In een persbericht doe je dit niet.
Gebruik dus geen of bijna geen woorden als ‘prachtig’, ‘uniek’ of ‘wonderbaarlijk’. Ook superlatieven als ‘de allergoedkoopste’ en ‘voor de snelste levering’ zet je niet in persberichten.
Dit heeft allemaal te veel weg van een commerciële tekst. Zelfs woorden als ‘helaas’, ‘gelukkig’, ‘eindelijk’ en ‘terecht’ wil je mee oppassen. Deze lijken ook een mening te hebben.
5. Maak geen reclame
Misschien was dit al wel duidelijk geworden door de vorige punten, maar voorkom dat je tekst overkomt als reclame. Een persbericht die teveel lijkt op reclame zal niet in de krant/het vakblad komen. Zorg er dus voor dat de informatie die je geeft steeds verband houdt met de gebeurtenis die het onderwerp is van je bericht.
6. Gebruik niet te veel humor
In een persbericht is humor gebruiken bijna niet gebruikelijk. Zeker cynische of ironische uitspraken laat je beter achterwegen. Er zijn namelijk altijd wel lezers die jouw grap verkeerd opvatten en dat wil je niet. Daarnaast is het ook niet per se gepast in persberichten. Doe dit dus niet.
7. Hou het bij één gebeurtenis
Een persbericht houdt zich bezig met één gebeurtenis. Ga dus niet meerdere nieuwtjes in één persbericht plaatsen. Dit kan alleen als ze verband met elkaar houden. Maar normaal gesproken wil je je persbericht bij één onderwerp houden. Zo krijgt dat onderwerp echt alle aandacht en is het duidelijk waar het persbericht over gaat.
8. Maak gebruik van (tussen) koppen
Een persbericht heeft als kernmerk dat het neutrale (tussen) koppen heeft: kort en informatief. Bijvoorbeeld: Opening nieuwe school Gelselaar.
9. Zet onderwerp en persoonsvorm zo dicht mogelijk bij elkaar
In een persbericht wil je het onderwerp en de persoonsvorm zo dicht mogelijk bij elkaar zetten.
Niet: De nieuwe school in Gelselaar, die volledig gebouwd is van gerecycled materiaal van de sloop, opent maandag 15 januari.
Wel: De nieuwe school in Gelselaar opent maandag 15 januari…..
10. Schrijf korte en afwisselende zinnen
Kenmerkend voor een persbericht is dat ze bestaan uit korte zinnen (3-10 woorden). Ook wisselen de lengtes van de zinnen elkaar af. Dit houdt de tekst interessant en zorgt dat het niet ééntonig wordt.
11. Schrijf mededelende zinnen
Schrijf (bijna) nooit uitroeptekens achter een zin. Ik snap dat je enthousiast bent, maar je moet zo neutraal mogelijk blijven schrijven. Vragen achter een (tussen) titel zijn wel mogelijk, om zo de nieuwsgierigheid van de lezer te prikkelen.
12. Gebruik citaten
Zet in je persbericht één of meerdere citaten van belangrijke mensen zoals de manager of een BN’er. Hiermee verhoog je de nieuwsgierigheid. En daarnaast helpt dit ook voor het vertrouwen en voor je autoriteit.
Veel citaten die je ziet, zijn in feite geen echte citaten: de woorden tussen aanhalingstekens zijn niet letterlijk hoe de geciteerde persoon het gezegd heeft. Ze zijn geschreven door de persverantwoordelijke en in het beste geval enkel goedgekeurd door de geciteerde.
Zo’n citaat is enorm handig voor je persbericht. Wij mensen vinden het namelijk leuk om over andere mensen te lezen. Het geeft ons een beeld bij een project of evenement. Daarnaast voelt het persoonlijker aan en brengt een leuke citaat een positieve lading met zich mee.
13. Wees precies
Probeer zo precies mogelijk te zijn in je bericht. Mensen houden van een duidelijke omschrijving, zo kunnen ze zich het beste inleven in de tekst. Noem plaatsen, personen, organisaties e.d. bij naam. Gebruik je in je tekst getallen en percentages, geef deze dan ook exact.
In tussentitels zou je dan juist wel weer wat abstracter willen zijn. Je zegt dan niet ‘52% van de mensen doet dit’, maar ‘meer dan de helft van de mensen doet dit’.
Inhoud en opbouw persbericht
Een persbericht heeft enkele specifieke kenmerken en elementen.
Als eerste moet een persbericht afrolbaar zijn. Oftewel, de belangrijkste informatie staat aan het begin en de minst belangrijke informatie aan het eind. Dit doe je deels omdat mensen het eerste stuk tekst het belangrijkste vinden. Als dit interessant genoeg is voor hun, dan gaan ze verder met lezen.
Maar ook omdat journalisten het einde eraf knippen als het stukje te lang is. En je wilt natuurlijk niet dat je belangrijkste informatie er af wordt geknipt.
De standaardopbouw voor een persbericht is als volgt:
1. Melding
Het persbericht begint met het woord ‘PERSBERICHT’.
2. Kop
Na het woord ‘PERSBERICHT’ volgt de kop van de tekst. Een kop moet neutraal zijn (kort en informatief), maar moet wel de aandacht trekken.
3. Chapeau
Na de kop kun je een chapeau toevoegen (hoeft niet). Dit is een regel die boven de kop van het persbericht staat. Hierin kun je in een paar woorden nog wat meer informatie geven over het onderwerp.
Dit kan ook onder de titel. Beide varianten heb je vast wel eens voorbij zien komen in een persbericht.
4. Lead
De lead is de eerste alinea van het bericht. Hierin ga je de 5 W’s bespreken:
- Wat gebeurt er?
- Wie doet wat?
- Waar gebeurt het?
- Wanneer gebeurt het?
- Waarom gebeurt het?
Dit stukje wordt meestal dikgedrukt, zo valt die meer op.
5. Body
Als de belangrijkste vragen hebt beantwoord zijn in de lead (de 5W’s), kan je in de body ingaan op de details.
Enkele tips voor deze tekst:
-Citaten maken de tekst persoonlijker. Zet je citaat cursief en vermeld wie de geciteerde is. Zorg wel dat de citaten zinvol en relevant zijn en overdrijf er uiteraard niet mee.
-Verdeel je tekst in meerdere alinea’s. En gebruik tussentitels als je een lange tekst hebt. Dit zorgt voor een duidelijke structuur en zo weet de lezer precies wat die kan verwachten van het stukje tekst onder de tussentitel.
6. Afsluiting
Als laatste kun je een noot voor de redactie toevoegen. Dit is een stuk tekst die niet bedoeld is voor publicatie!
In de noot voor de redactie zet je contactgegevens die de journalist kan gebruiken mocht hij nadere informatie of fotomateriaal willen. De noot voor de redactie wordt afgescheiden van de ‘gewone’ tekst door middel van een horizontale streep (scheidingslijn).
Bijvoorbeeld zo:
Merk bouw is daarmee de afgelopen 20 jaar voorloper op het gebied van duurzaam bouwen. Elke maand zijn er vergaderingen met leveranciers om de processen te verduurzamen. 80% van de werkzaamheden zijn momenteel volledig duurzaam. Het doel voor de toekomst is volledig duurzaam bouwen zegt Albert, manager duurzaamheid processen.
——————————————————————————————–
Noot voor de redactie
Voor nadere informatie:
De Heer Twan Stokkink,
Eigenaar Merk bouwTel. 06 90 90 90 90
Een voorbeeld van een persbericht:
Per persbericht verschilt het een beetje hoe deze er uit zal zien. Misschien is die van jou veel korter of ziet die er heel anders uit. Dit voorbeeld is dan ook gewoon een indicatie van hoe je persbericht er uit zou kunnen zien.